Istraživači su identificirali mehanizam antitoksina koji može neutralizirati stotine različitih vrsta toksina kod bakterija te ih na taj način zaštiti od napada virusa. Taj mehanizam je nazvan Panacea, po grčkoj božici medicine. Razumijevanje takvog mehanizma je ključno, s obzirom da je terapija fagom u sve većem zamahu.
Mehanizam se sastoji od sustava toksin-antitoksin, koji služi kao prekidač za uključivanje, odnosno isključivanje određenih gena u stanici. Na taj način se bakterija štiti od bakteriofaga – virusa koji inficiraju bakterije. Aktivacijom toksina omogućuje se bakterijskim populacijama da uđu u svojevrsnu blokadu koja ograničava rast, a samim time i širenje virusa. Uz toksin se uvijek nalazi i antitoksin koji se može aktivirati u bilo kojem trenutku i omogućiti bakterijskoj stanici da se nastavi razmnožavati. To možete zamisliti kao da imate kod sebe bocu otrova te bocu protuotrova.
Kako su otkriveni ovi antitoksini?
Tim znanstvenika je prvo napravio računalni program za analizu gena u genomu bakterijske stanice. Zatim su taj program iskoristili za predviđanje novih antitoksinskih gena. Taj alat im je omogućio da otkriju da samo jedna vrsta antitoksinskih proteina može uzrokovati inhibiciju desetke drugih toksina. Ovo je jako korisna informacija jer bi uvelike mogla olakšati razvoj novih lijekova. S obzirom na sve veći porast rezistencije, samo je pitanje vremena kada će trenutno dostupni antibiotici otići u zastaru.
Princip fagoterapije je jednostavan. Ideja je da se primjeni koktel bakteriofaga koji će ući u bakterijske stanice i uništiti ih. Prednost je što se radi o relativnoj ciljanoj terapiji, s obzirom da bakteriofagi ne mogu ulaziti u ljudske stanice. Mana je s druge strane, velika sposobnost bakterije da se zaštite od bakteriofaga. Upravo ovim novim spoznajama, uskoro bi mogli spriječiti bakterije da se bore protiv bakteriofaga.
